PHP’de Operatörler
Operatörler, bir programlama dilinde belirli bir işlemi gerçekleştirmek için kullanılan sembolik ifadelerdir. Operatörler, değişkenler, sabitler ve diğer değerler arasında matematiksel, mantıksal veya bit düzeyinde işlemler yapmak için kullanılır.
Programlama dillerinde kullanılan operatörler çeşitli kategorilere ayrılabilir:
- Aritmetik Operatörler: Toplama (+), çıkarma (-), çarpma (*), bölme (/), mod (%) gibi temel aritmetik işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır.
Toplama (+): İki değeri toplamak için kullanılır.
$x = 5;
$y = 3;
$toplam = $x + $y; // $toplam şimdi 8 değerini taşıyor.
Çıkarma (-): İki değeri birbirinden çıkarmak için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$fark = $x - $y; // $fark şimdi 2 değerini taşıyor
?>
Çarpma (*): İki değeri çarpmak için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$carpim = $x * $y; // $carpim şimdi 15 değerini taşıyor
?>
Bölme (/): Bir değeri diğerine bölmek için kullanılır.
<?php
$x = 6;
$y = 3;
$bolum = $x / $y; // $bolum şimdi 2 değerini taşıyor
?>
Mod (%): Bir sayının diğerine bölümünden kalanı almak için kullanılır.
<?php
$x = 7;
$y = 3;
$kalan = $x % $y; // $kalan şimdi 1 değerini taşıyor
?>
Verilen 2 sayı için 4 işlem yapan php kodunu yazalım.
<?php
$degisken1 = 5;
$degisken2 = 3;
$toplam = $degisken1 + $degisken2;
$fark = $degisken1 - $degisken2;
$carpim = $degisken1 * $degisken2;
$bolum = $degisken1 / $degisken2;
echo "Toplam: " . $toplam . "<br>";
echo "Fark: " . $fark . "<br>";
echo "Çarpım: " . $carpim . "<br>";
echo "Bölüm: " . $bolum . "<br>";
?>
- Atama Operatörleri: Bir değeri bir değişkene atamak için kullanılır. Örneğin, atama operatörü (=) bir değeri bir değişkene atar.
<?php
$a = ($b = 4) + 5;
?>
Toplama Atama (+=): Bir değişkenin değerine belirli bir değeri eklemek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$x += 3; // $x şimdi 8 değerini taşıyor (5 + 3)
?>
Çıkarma Atama (-=): Bir değişkenin değerinden belirli bir değeri çıkarmak için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$x -= 3; // $x şimdi 2 değerini taşıyor (5 - 3)
?>
Çarpma Atama (*=): Bir değişkenin değerini belirli bir değerle çarpmak için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$x *= 3; // $x şimdi 15 değerini taşıyor (5 * 3)
?>
Bölme Atama (/=): Bir değişkenin değerini belirli bir değere bölmek için kullanılır.
<?php
$x = 15;
$x /= 3; // $x şimdi 5 değerini taşıyor (15 / 3)
?>
Mod Atama (%=): Bir değişkenin değerini belirli bir değere böldüğünde kalanı almak için kullanılır.
<?php
$x = 7;
$x %= 3; // $x şimdi 1 değerini taşıyor (7 % 3)
?>
- Karşılaştırma Operatörleri: İki değeri karşılaştırmak için kullanılır ve genellikle if ifadelerinde veya döngülerde kullanılır. Örnek olarak, eşitlik (==), büyüklük küçüklük (>, <), eşitlik ve tür kontrolü (===) gibi operatörler bulunur.
Eşitlik (==): İki değerin birbirine eşit olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$esitMi = ($x == $y); // $esitMi şimdi false (0) değerini taşıyor
?>
Eşitlik ve Tip Kontrolü (===): İki değerin hem değer hem de tür olarak birbirine eşit olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = '5';
$esitMi = ($x === $y); // $esitMi şimdi false (0) değerini taşıyor
?>
Eşit Değil (!=): İki değerin birbirine eşit olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$esitDegilMi = ($x != $y); // $esitDegilMi şimdi true (1) değerini taşıyor
?>
Büyük (>): Bir değerin diğerinden büyük olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$büyükMü = ($x > $y); // $büyükMü şimdi true (1) değerini taşıyor
?>
Küçük (<): Bir değerin diğerinden küçük olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$küçükMü = ($x < $y); // $küçükMü şimdi false (0) değerini taşıyor
?>
Büyük Eşit (>=): Bir değerin diğerinden büyük eşit olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$büyükEşitMi = ($x >= $y); // $büyükEşitMi şimdi true (1) değerini taşıyor
?>
Küçük Eşit (<=): Bir değerin diğerinden küçük eşit olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$küçükEşitMi = ($x <= $y); // $küçükEşitMi şimdi false (0) değerini taşıyor
?>
- Mantıksal Operatörler: Mantıksal ifadeleri değerlendirmek için kullanılır. Örneğin, “ve” (&&), “veya” (||), “değil” (!) gibi operatörler bulunur.
VE (&& veya and): İki koşulun da doğru olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır. Her iki koşul da doğru ise, ifade doğru (true) döner.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$sonuc = ($x > 0 && $y < 10); // $sonuc şimdi true (1) değerini taşıyor
?>
VEYA (|| veya or): İki koşuldan en az birinin doğru olup olmadığını kontrol etmek için kullanılır. En az bir koşul doğru ise, ifade doğru (true) döner.
<?php
$x = 5;
$y = 3;
$sonuc = ($x == 5 || $y == 5); // $sonuc şimdi true (1) değerini taşıyor
?>
DEĞİL (! veya not): Bir koşulun tersini almak için kullanılır. Koşul doğru ise, ifade yanlış (false) döner.
<?php
$x = 5;
$sonuc = !($x == 5); // $sonuc şimdi false (0) değerini taşıyor
?>
- Birleştirme Operatörleri: PHP’de birleştirme operatörü (concatenation operator), “.” (nokta) karakteridir. Bu operatör, metin dizilerini birleştirmek için kullanılır. Metin dizileri, çift tırnaklar içinde veya tek tırnaklar içinde tanımlanabilir ve nokta operatörü kullanılarak birleştirilebilir.
?php
$ad = "Aslıhan";
$soyad = "Karataş";
echo $ad . " " . $soyad;
echo “<br>”;
echo "Aslıhan" . " " . "Karataş";
$ifade = "Ben " . $yas . " yaşındayım";
echo $ifade;
?>
- Hata Operatörleri
PHP Notice: Undefined variable: hatası: Bu hatanın ekrana gelme sebebi tanımsız değişken (Undefined variable) bulunmasından kaynaklıdır.
<?php
echo $asli;
?>
$asli değişkeni ekrana yazdırılmış fakat içeriğine herhangi bir tanımlama yapılmadığından bu hatayı alıyoruz.
Bu hatanın hızlı çözümü ilgili değişken başına gelip hata bastırma operatörü @ operatörünün kullanılmasıdır.
<?php
echo @$asli;
?>
Bir diğer hızlı çözümde ilgili sayfa başında notice uyarılarını gizleyen error_reporting() fonksiyonunun kullanımıdır.
<?php
error_reporting(E_ALL & ~E_NOTICE);
echo $asli;